Przy wylocie Doliny Schwabego i Doliny Zgniłych Mostów w Oliwie, u ujścia Potoku Prochowego do Potoku Oliwskiego znajduje się Dolina Powagi. Do XVIII wieku nosiła nazwę Mackenshof. Obecnie wraz okolicami ul. Bytowskiej, Kościerskiej, razem z Doliną Schwabego, traktowana jako część Doliny Radości. Nieopodal znajduje się jeden z ciekawszych zabytków starej Oliwy, w tej chwili osamotniony i zapomniany - Dwór Ernsttal.
W 1597 roku opat Dawid Konarski odkupił dolinę dla konwentu cystersów z Oliwy od Johanna Klinghammera. Znajdującą się tu posiadłość Jesuitengarten odkupił w roku 1611 Jacob Schwabe, stąd późniejsza nazwa - Dolina Szwabego. Powstały tu dwie kuźnice żelaza, później tzw. Młyn XIII i mniejszy XIV nad Potokiem Oliwskim oraz Młyn Prochowy w Dolinie Potoku Prochowego. W latach 1628–1733 stała się własnością rodziny Remus, następnie Hansa Junckera, w 1830 Daniela Mągłowskiego. W 1847 roku dokonano modernizacji urządzeń w Młynie XIII, a w 1918 Max Hansen zbudował obok kuźnię elektryczną.
Staw przed Kuźnią Wodną, po lewej widoczny Dwór Ernsttal, 1916 rok / zdj. Fotopolska.eu
Przy ul. Bytowskiej 1 zachował się dwór z 2. połowy XVIII wieku w stylu barokowym, przebudowany w XIX wieku. Klasycystyczny Dwór Ernsttal wzniesiono na planie prostokąta, jest dwukondygnacyjnym budynkiem, krytym dachem czterospadowym z facjatkami o półokrągłych otworach okiennych. W elewacji frontowej, przed głównym wejściem, umieszczono drewniany ganek, nad którym znajduje się balkon. Przed gankiem schody. Przy elewacji zachodniej i północnej niewielkie dobudówki ceglane. W roku 1947 zakład przejęła Spółdzielnia Pracy „Żeliwiak”, do 1950 roku był czynny okresowo, następnie został porzucony. W 1956 roku wykonano generalny remont z adaptacją na cele wielorodzinnego domu mieszkalnego.
Dwór Ernsttal, 1918 rok / zdj. Fotopolska.eu
Od tamtego czasu przez lata nie był remontowany. Dziś balkon ledwo utrzymuje swój własny ciężar. Okna przesłonięte są dyktą i szmatami zamiast szyb. Dach porastają rośliny, renowacji wymagają również przegniłe, drewniane okiennice, pamiętające jeszcze okres przedwojenny. W reprezentacyjnym hallu widoczne są w różnych miejscach dawne malowidła, w pomieszczeniach dawnej kuchni stare kafle. Z dwóch oficyn dworu została tylko jedna. W 2006 roku była przygotowana dokumentacja remontowa obiektu, dotychczas jednak nie znalazły się środki na kapitalny remont budynku.
Dwór Ernsttal, stan z 2015 roku / zdj. Fotopolska.eu
Dworek jest w rejestrze zabytków od 1972 roku. To, niestety, kolejny obiekt w Gdańsku, obok pięknej kuźni wodnej w Oliwie, który czeka wsparcie. Niegdyś był tu również zabytkowy park, obecnie również jest w znacznym stopniu zdegradowany. Miasto, które jest właścicielem nieruchomości, usiłuje znaleźć dla miejsca inwestora. Cały czas jednak bezskutecznie. Na swoje odkrycie czeka również historia dworu. Wiadomo, iż sięga końca XVII wieku, do dziś jednak nie są znane dzieje jego fundatorów.
Więcej artykułów historycznych na naszym portalu poświęconym historii - http://strefahistorii.pl/
Chcesz być na bieząco z informacjami ze świata historii? Jesteśmy na facebooku polnocnej.tv. Szukaj nas na Twitterze oraz wyślij nam maila.