Mowa o odtworzonych w Pruszczu Gdańskim, renesansowych organach dla klasztoru Benedyktynów w Tyńcu. Już dzisiaj mówi się o tym zdarzeniu, jako o historycznym w kontekście polskiej muzyki organowej. Zadbaliśmy o to, aby także Państwo mogli ich posłuchać.
Renesansowe organy, które znajdowały się do 1940 roku w Tyńcu, odtworzył zespół organmistrzów pod wodzą Szymona Lecha Januszkiewicza, w pracowni w Pruszczu Gdańskim. Inaugurację instrumentu poprowadził profesor Krzysztof Urbaniak, jeden z kilku profesorów, współodpowiedzialnych za to niezwykłe przedsięwzięcie.
Całe przedsięwzięcie zainicjowali rzecz jasna Benedyktyni z Tyńca. Podczas odtwarzania historii instrumentu, który uległ uszkodzeniu podczas pożaru w latach 30. XIX i ostatecznie został zdemontowany w 1940 roku, badacze i mnisi doszli do wniosku, że organów tych nie zbudował, jak dotąd sądzono – Jan Głowieński w 1691 roku. Okazało się, że on je tylko wyremontował i udekorował. Sam instrument jest zaś znacznie starszy. Mógł pochodzić z końca XV, może z XVI wieku. Instrument na pewno funkcjonował w XVI wieku, towarzyszył liturgii śpiewanej w stallach w chórze przez zakonników. Zespół odtwarzający tynieckie organy trzymał się ściśle pozostałych po nich informacji. Posiłkował się także wiedzą, pozyskaną z badań renesansowych organów w Złotym Potoku pod Częstochową i w Marynowach na Żuławach. Odtworzony instrument konstrukcyjnie i brzmieniowo ściśle podąża za historycznymi przykładami referencyjnymi z Polski i nie tylko.
Według profesora Andrzej Szadejko, projekt z Miasto Pruszcz Gdański otwiera kolejny zupełnie nowy rozdział w polskim budownictwie organowym. Benedyktyni tynieccy podkreślają, że nie ma w całym kraju organów z epoki wczesnego ani dojrzałego renesansu. Zapomniany język dźwiękowy polskich organów XVI w. będzie można usłyszeć tylko w Tyńcu.
Po inauguracji organy zostaną przewiezione do Tyńca i tam z powrotem zmontowane. Potem nastąpi ich oficjalne uruchomienie, na które zarówno mnisi, jak małopolscy miłośnicy tego rodzaju muzyki, czekają od sześciu lat.
