28 listopada przypada 397. rocznica zwycięskiej Bitwy pod Oliwą. To wydarzenie historyczne stało się inspiracją dla monumentalnych obrazów autorstwa Mariana Mokwy. Jeden z nich, wyjątkowo cenny – „Bitwa pod Oliwą I – niedokończony szkic” – znajduje się w zasobach Narodowego Muzeum Morskiego.
Historia tego dzieła jest niezwykła, a odkrywają ją konserwatorzy z pracowni Cardas True Art z Bydgoszczy. Obraz był zapewne częścią ambitnego projektu, który Marian Mokwa realizował w okresie międzywojennym, obrazującego całość dziejów Polski nad Bałtykiem w postaci cyklu „Apoteoza Polski Morskiej„. Obrazy, które go tworzyły, eksponowano w wybudowanej przez Mokwę Galerii Morskiej przy ul. 3 Maja w Gdyni.
–Opisywany obraz, jako dzieło nieukończone, przypuszczalnie znajdował się na zapleczu Galerii Morskiej. Ocalał z wojennej pożogi w okolicznościach, które do dziś pozostają niejasne. Został pocięty na kilka nierównych części i w takim stanie najprawdopodobniej przechowywano go w nieznanym miejscu – wyjaśnia dr Monika Jankiewicz-Brzostowska, kierownik Działu Sztuki Marynistycznej NMM.
Niezbędna okazała się interwencja konserwatorów, a trudnego zadania podjął się zespół Cardas True Art z Bydgoszczy, który intensywnie działa nad płótnem od kilku tygodni. Ekipa PółnocnejTV cierpliwie i z uwagą towarzyszy poszczególnym etapom prac, rejestrując je na potrzeby filmu dokumentalnego. Premiera pierwszej części filmu już w rocznicę bitwy, 28 listopada.