Pandemia i ogromne, ale wciąż nie nadążające za rozwojem, duże miasta, i ciągle zbyt małe nakłady na komunikację, sprawiły, że Polacy powrócili do samochodów. Czy oznacza to, że powinniśmy zrewidować, przynajmniej na jakiś czas, świetlane wizje zakładające dominację komunikacji zbiorowej?
Jeszcze pięć lat temu specjalistom od komunikacji i włodarzom największych polskich miast wydawało się, że uprzykrzając życie kierowców i oferując w zamian ciekawe rozwiązania komunikacyjne, uda się przekonać mieszkańców do rezygnacji z samochodów. Dziś wiemy, że stało się jednak inaczej. Gwałtowny rozwój przedmieść, w tym także w kontekście masowego budownictwa wielorodzinnego, oraz problemy infrastrukturalne, związane z rozbudową transportu zbiorowego, czy skutecznego zarządzania choćby rowerami miejskimi sprawiły, że – jak wynika z sondażu Trójmiejskiej Gazety Wyborczej, medium, które przez ostatnie lata bardzo aktywnie promowało transport zbiorowy – na co dzień mieszkańcy Gdańska zdecydowanie najczęściej poruszają się samochodem. Tak twierdzi aż 48,9 proc. badanych. Transport publiczny wybiera 36,4 proc. badanych. Pieszo po mieście przemieszcza się 10,1 proc. respondentów, a rower wybiera zaledwie 3,7 proc. Podobne badania „Gazeta Wyborcza” przeprowadziła także w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Tam samochodem porusza się 44,4 proc. badanych. Transport publiczny wybiera 37,2 procent mieszkańców. Pieszo podróżuje 15,9 proc. mieszkańców, a rowerem – 2 procent.
Omawiający raport redaktor Michał Jamroż, jeden z najaktywniejszych zwolenników przesiadki społeczeństwa do pojazdów szynowych i na rowery, w podsumowaniu przyznał, że pewne jest to, że pandemia mocno zmieniła nasze zachowania transportowe i nastąpił znaczny odpływ pasażerów z transportu publicznego. Warto w tym miejscu dodać, że stało się to zaś niezależnie od ogromnych nakładów na rozwój transportu publicznego i jego promocję. Rodzi się zatem pytanie, czy nie należałoby się poważnie zastanowić nad złagodzeniem dalszego ograniczania na przykład możliwości parkowania w centrach miast, czy wręcz zrewidowaniem niektórych pomysłów, takich jak kuriozalna dla piszącego te słowa zamiana plażowego parkingu przy gdyńskiej Rivierze w niby rekreacyjny placyk z ogródkami piwnymi, czy ograniczanie ruchu na Alei Zwycięstwa.
To łagodzenie wydaje się tym bardziej celowe, że – jak szacują specjaliści z Pomorskiej Regionalnej Organizacji Turystycznej, wskutek wojny na Ukrainie, opuści nas na dłużej zamożny i ekologiczny turysta z zachodu, przybywający do Trójmiasta samolotem i ciągnący do centrum walizeczkę po wysiadce z PKM-ki. Jego miejsce zajmie zaś nasz rodak, przybywający do Trójmiasta samochodem. To jednak nie koniec problemów związanych ze zmianą nie tylko przyzwyczajeń, ale także obiektywnych zmian rynkowych. Wobec ograniczonej dostępności i rosnących cen nowych aut, Polacy masowo powrócili do zakupu aut używanych. Jak wynika z badań firmy Spotawheel, która opublikowała właśnie raport na temat zachowania i trendów zakupowych na rynku samochodów używanych, ponad 40% osób biorących udział w badaniu przyznało, że decyduje się na samochód z rynku wtórnego, ponieważ tak jest po prostu taniej. Coraz więcej osób zwraca też uwagę, że dopóki nie odbuduje się rynek nowych samochodów, przez co spadek wartości używanego pojazdu jest mniejszy, zakup samochodu używanego to mądra inwestycja. Według specjalistów Spotawheel, trend ten nasili się w najbliższych miesiącach ze względu na trudności w pozyskaniu nowych aut przez firmy wynajmu krótko- i długoterminowego, a co za tym idzie ograniczoną podaż samochodów poleasingowych. Jest to zaś związane, z rosnącymi kosztami i trudnościami, związanymi z finansowaniem. Czy zatem czeka nas powrót do relacji rynkowych sprzed 20 lat? Czas pokaże. Jedno jest jednak pewne. Jeszcze długo będziemy opierać swoją komunikacyjną codzienność o -niestety znowu leciwe, samochody a o zielonych marzeniach miejskich wizjonerów, możemy na chwilę zapomnieć.
