piątek, 29 marca, 2024

Komunikacyjne zabytki czyli jak Afryka zwycięża Trójmiasto

Z krajobrazu miasta znikają po kolei zabytkowe stacje benzynowe. Burzone są też, jako nie objęte wpisem do rejestru, przedwojenne garaże. Wygląda na to, że lepiej dbają o takie obiekty nawet w afrykańskiej Erytrei.


Trójmiejskie zabytki związane z lokalnym dziedzictwem techniki wyraźnie nie mają szczęścia. W całym Trójmieście pozostał nam tylko jeden przedwojenny salon samochodowy. Poza zabytkowymi stacjami benzynowymi i garażami i powoli kapituluje nawet wieża ciśnień – relikt dawnej parowozowni w Letnicy.

Nie inaczej jest w Polsce – wystarczy zobaczyć, co stało się z zabudowaniami FSO, czy jak bojaźliwie podchodzimy do remontu modernistycznych, autostradowych stacji benzynowych w zachodniej Polsce. Tymczasem na świecie leciwe relikty przedwojennej infrastruktury motoryzacyjnej mają się całkiem dobrze. Nie mówimy tutaj przy tej okazji wcale o Autostadt we Frankfurcie, pięknie wyremontowanej stacji benzynowej w Hofheim, czy fabryce Citroena w Brukseli, przekształconej na centrum sztuki nowoczesnej.
Świetne przykłady, jak powinno się podchodzić do tego typu zabytków znajdziemy nawet w Erytrei, czyli w niewielkim państwie w Afryce Wschodniej, sąsiadującym z Etiopią, Dżibuti i Sudanem. W tamtejszej Asmarze możemy zobaczyć niezwykłej urody Stację Obsługi FIAT- a z1938 roku. Piękny, kolonialny budynek w stylu Art Deco, został zaprojektowany przez włoskiego architekta Giuseppe Pettazziego. Budynek przypomina samolot, składający się z centralnej wieży, która podtrzymuje parę skrzydeł 15 m w żelbetonie. Wieża to biuro i sklep. Stacja powstała na dużym skrzyżowaniu. Można się było zaopatrzyć tutaj w materiały pędne przed wyjazdem z miasta na lotnisko lub na południe Erytrei. Szczęśliwie, budynek nie został uszkodzony podczas licznych konfliktów, które dotknęły Róg Afryki w XX wieku, i tak stoi dziś. Będąc w lepszym stanie, niż zabytkowe, prywatne stacje benzynowe w Sopocie, lub w Pruszczu Gdańskim.
(Red.) Bartosz Gondek fot. Wikipedia

Zobacz również: