
To prawdziwie niezwykłe wydarzenie! Mimo, że od 1939 roku minęło już 86 lat, członkowie Sochaczewskiej Grupy Odkrywców Historii podczas prac porządkowych pod Iłowem odnaleźli bławat sztandaru 68 Pułku Piechoty z Wrześni. Co ciekawe, muzeum w Sochaczewie posiada orła do tego sztandaru.


Sztandar, początkowo wiązany z 37 Pułkiem Piechoty z Łęczycy, został w 1939 roku ukryty w konwi na mleko i przeleżał ponad osiem i pół dekady pod gospodarskim złomem. W weekend trafił do Muzeum Ziemi Sochaczewskiej i Pola Bitwy nad Bzurą w Sochaczewie a w poniedziałek trafił do pracowni konserwacji tkanin w Muzeum Wojska Polskiego, gdzie został poddany pracom ratunkowym. Sztandar należał do bardzo zasłużonego w Bitwie nad Bzurą, 68 Pułku Piechoty z Wrześni. Od 1977 roku w muzeum w Sochaczewie znajduje się, odkopany w dołku strzeleckim w miejscowości Rokicina Iłowska, przez ówczesnego ucznia LO w Sochaczewie pana Marka Boczkowskiego, orzeł od tego sztandaru. W komplecie możemy je zobaczyć na zdjęciu poniżej.

Do wybuchu wojny w armii polskiej nadano 230 sztandarów. Podczas Kampanii Wrześniowej żołnierze rozbitych, okrążonych, lub idących do niewoli polskich jednostek pieczołowicie ukrywali swoje sztandary. 42 z nich dostały się różnymi drogami na Zachód. Część odnaleźli Niemcy lub zrabowali Sowieci. Część bezpowrotnie przepadła. Od końca lat 60. XX wieku polscy muzealnicy i środowiska kombatanckie konsekwentnie poszukiwały kolejnych zaginionych sztandarów. Mimo upływających lat sporo udało się odnaleźć. Ostatnio – całkiem niedawno, odkopano sztandar 4 Pułku Ułanów Zaniemeńskich. W 2024 roku w magazynie Muzeum Wojska Polskiego zidentyfikowano przekazany tam w 2020 roku sztandar 13 Pułku Piechoty z Pułtuska. Łącznie odnalezniono około 100.
(Red.) oprac. Bartosz Gondek Fot: FB Muzeum Ziemi Sochaczewskiej i Pola Bitwy nad Bzurą, Fotopolska