sobota, 27 kwietnia, 2024

Grodzisko w Sopocie po liftingu

Muzeum Archeologiczne w Gdańsku otrzymało dofinansowanie – ponad 150 tys. zł – od Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego na odnowienie wystawy stałej w oddziale Grodzisko w Sopocie. Modernizacja trwała dwa lata (2022–2023). W efekcie zrekonstruowany gród z X/XI wieku odzyskał dawny blask, a nawet wzbogacił się o nowe wyposażenie, z którego mogą korzystać zwiedzający muzeum.

Odnowiona została chata nazywana zbrojownią. W jej wnętrzu pojawiły się nowe elementy uzbrojenia, wykonane dokładnie na wzór broni, jakiej używali średniowieczni wojowie i wikingowie, na przykład: duński topór bojowy, czekan, topór „brodaty”, miecz z pochwą, skramsaks (nóż bojowy). Wśród opancerzenia można zobaczyć między innymi tarczę migdałową, szyszak (rodzaj hełmu) i pancerz lamelkowy. Ten ostatni jest wyjątkowo kunsztowny, składa się z około 200 żelaznych płytek połączonych skórzanym rzemieniem.

Zmodernizowano również kuźnię, która zyskała miech i palenisko. Pierwsze pokazy kowalstwa przy użyciu nowych narzędzi odbyły się w czasie tegorocznych wakacji.

Najbardziej efektowna była odbudowa domostwa. Rzemieślnicy stawiali chatę w sezonie letnim na oczach zwiedzających Grodzisko w Sopocie. Jest to konstrukcja zrębowa, a sposób jej budowania praktycznie nie zmienił się od czasów średniowiecza. Ponadto rekonstruktorzy historyczni dołożyli starań, aby przy stawianiu chaty używać jak najmniej elementów współczesnej techniki. Dzięki temu domostwo wygląda autentycznie i pasuje do krajobrazu wczesnośredniowiecznej osady.

Tutaj także pojawiły się kopie sprzętów i narzędzi, jakich używali ludzie przed wiekami, na przykład koromysło (nosidło), ośnik (do korowania drewna), sierp.

Muzeum jest jedną z bardziej oryginalnych atrakcji turystycznych Sopotu. Gród wznosi się na wzgórzu morenowym w odległości zaledwie 600 metrów od plaży. Bujna roślinność i urokliwe potoki okalające to miejsce sprzyjają odpoczynkowi. To właśnie dogodna lokalizacja, naturalne uwarunkowania obronne oraz dostępność słodkiej wody sprawiły, że w X/XI wieku osada przeżywała czasy największej świetności.

Grodzisko zostało dokładnie przebadane przez archeologów. Pierwsze badania prowadzone były już w 1885 roku przez Hugona Conwentza (botanika, muzealnika i pioniera europejskiej ochrony przyrody). Dzięki jego staraniom w 1907 r. teren został wykupiony i przekształcony w rezerwat historyczno-przyrodniczy. W późniejszych latach badaniami grodziska zajmowali się między innymi Wolfgang La Baume, Alicja Łukowa i Aleksandra Szymańska.

Znaleziska materiałów zabytkowych pozwoliły współczesnym archeologom odtworzyć życie codzienne mieszkańców tutejszej osady. I rzeczywiście, zwiedzając zmodernizowaną wystawę i uczestnicząc w wydarzeniach plenerowych organizowanych przez Grodzisko w Sopocie, można odnieść wrażenie podróży w czasie.